Stress is goed!

Wanneer je in de wereld kijkt naar plekken waar de meeste stress wordt ervaren, dan zijn dit niet de landen waar we het meest ongelukkig en ongezond zijn. Het zijn juist de landen waar we welvarend, gezond en gelukkig zijn. Kortom, je hebt stress nodig om een betekenisvol leven te leiden. Stress geeft ons een contrast en bewustwording dat we iets bereiken. Na stress komt groei. Zonder stress is het leven saai en betekenisloos.

Wat is stress?

Hieronder leg ik het zogenaamde fight/flight response uit. Dit is de klassieke benadering van stress. De meeste mensen kennen dit principe wel.

 Stap 1: Imput

Stap 2: Hypothalamus ontvangt stress en scheidt het hormoon CRH uit

Stap 3: Dit hormoon praat met de Hypofyse, die geeft het hormoon ACTH af

Stap 4: Deze praat met de bijnieren zodat er adrenaline en cortisol wordt afgegeven

Stap 5: Stress wordt nu een ervaring (lymbisch systeem).

De stappen lopen altijd van Hypothalamus naar Hypofyse naar de Bijnieren. Vandaar de benaming HHB-as. Ook wel de stress-as genoemd.

Zie plaatje voor meer duidelijkheid.

De andere kant van stress.

Wat nou als je lichaam goed zou zijn in stress? Een soort supercompensatie-effect elke keer wanneer je stress ervaren hebt. Zou je dan nog dezelfde klachten ervaren? Zou je dan nog negatief tegen stress aankijken?

The growth index.

Wetenschappers zijn zo tot de growth-index (de groei index) gekomen. De verhouding tussen 2 hormonen die beide vrijkomen tijdens een goede stress-response. Cortisol en DHEA. Tijdens stress komt cortisol eigenlijk altijd in dezelfde mate vrij, maar DHEA is sterk variabel en bepaalt de stress-response. Is er weinig DHEA geproduceerd, dan noemen we dit een negatieve of lage groei-index. Komt er veel DHEA vrij, dan noemen we dit een positieve groei-index. Heeft iemand een positieve index, dan ervaart hij/zij veel minder fysieke en mentale hinder van stress!

Boven genoemde klachten zijn dan ineens een stuk minder heftig en je merkt het niet eens meer. Het is een shift in mindset. Stress is niet slecht en ontwikkelt mij.

Deze manier van denken moet je trainen. Hoe denk jij over stress?

De “Challenge” & “tend and befriend” response.

De fight/flight response kennen we allemaal, maar hebben we die nog echt nodig? In onze samenleving volgens mij niet echt meer. Toch ervaren we allemaal stress. In de afgelopen jaren hebben we ons evolutionair ontwikkeld voor situaties die minder dreigend zijn. Deze response noemen we:

• De challenge response
• De tend and befriend response

De challenge response:

Wanneer je iets uitdagends moet doen zoals een wedstrijd of optreden, dan heb je niets aan een fight/flight response. Dit is veel te heftig en je kunt in deze response niet goed gefocust nadenken. De positieve variant van de response is dus de challenge response. De reactie is een stuk minder heftig en er wordt meer DHEA geproduceerd. Daardoor herstel je beter van de stress prikkel en je leert beter van de stresssituatie die je hebt meegemaakt.

De tend and befriend response:

Wanneer je stress ervaart, wil je vaak je verhaal kwijt. Even rustig met iemand erover praten die je vertrouwt. Dit is natuurlijk onmogelijk met een fight/flight response. Hiervoor hebben we een “tend and befriend” response ontwikkeld. Het hormoon oxytocine is hier verantwoordelijk voor. Dit hormoon is staat ook wel bekend als het knuffelhormoon, maar doet zoveel meer dat dat. Het hormoon is ook verantwoordelijk voor:

• Het versterken van sociale relaties
• Het verlangen naar contact met mensen in welke vorm dan ook
• Het beter aanvoelen van wat anderen om je heen denken en voelen
• Een gevoel van dapperheid, omdat het de “fear response” onderdrukt.

In tijden van stress zoek je sociaal contact. Veel mensen vinden dit eng, maar daar helpt het onderdrukken van de fear-response bij. Ook kan je beter invoelen, empathische reageren en vertrouwen op je intuïtie, wat relaties altijd ten goede komt!

Conclusie

Kijk eens of je bovenstaande herkent en misschien kan je het nu wat beter toe laten. Op deze manier kan je lichaam beter tegen stress en heeft het ook veel minder klachten zoals bij de klassieke benadering van stress.